Mijn kind gaat studeren! Leuk, maar wat kost het?

Thuis- of uitwonende student

Het verschil tussen thuiswonende studenten en studenten die op kamers gaan (in een andere stad) is wat betreft uitgaven groot. Wist je dat in schooljaar 2022/2023 56% van alle studenten bij hun ouder(s) woonden? Dat dit percentage de afgelopen jaren steeds hoger is geworden heeft voor een groot deel te maken met het leenstelsel. Daarnaast is er ook een groot tekort aan  studentenhuisvesting. Gelukkig is de basisbeurs in 2023 teruggekeerd en zijn er plannen om nieuwe woningen te realiseren. Gaat je kind op kamers? Dan moet je rekening houden met de volgende kosten.

Overige kosten

Naast de woonkosten, zijn er natuurlijk nog andere kostenposten. Eén daarvan is het collegegeld of schoolgeld. College- of schoolgeld moet ieder jaar afgedragen worden, wil je kind kunnen studeren. De kosten voor een studie op hbo of universiteit liggen komend schooljaar op 2.530 euro voor bekostigde instellingen. De kosten van een mbo-opleiding liggen op 1.449 euro (2024/2025). Dat kan in één keer vooruit betaald worden of in delen. Let wel op dat de (eerste) betaling gedaan moet zijn voordat het schooljaar begint. Anders mag je kind niet starten. Sommige hbo’s en universiteiten bepalen zelf de hoogte van het collegegeld. Dat heet 'instellingscollegegeld'. Dit bedrag ligt meestal hoger dan het wettelijk collegegeld. 

Na het betalen van het collegegeld moeten alle studieboeken nog aangeschaft worden. Die kosten liggen volgens het Nibud op 49 euro per maand.

Wat nog niet besproken is, zijn de kosten voor de zorgverzekering, kleding en schoenen en kosten voor ontspanning/ uitgaan en sport. Deze liggen maandelijks gemiddeld respectievelijk op 115 euro, 53 euro en 124 euro per maand.

Volgens het Nibud liggen de maandelijkse lasten van uitwonende studenten op 1.031 euro. Een thuiswonende student is volgens deze optelsom 605 euro per maand kwijt. Dat is als volgt opgebouwd:

Budget en uitgaven

Wat moet een student dan kunnen besteden? Al met al zou een uitwonende student volgens het Nibud in 2020/2021 1.237 euro te besteden moeten hebben. Dat zit in een bijbaantje, studiefinanciering, zorgtoeslag, eventuele huurtoeslag en een ouderbijdrage (daar komen we later op terug).

Een thuiswonende student zou volgens de de overheid in datzelfde jaar 706 euro te besteden. Het grote verschil zit in de woonlasten en de overige lasten, zoals boodschappen en uitgaan.

Dan de hamvraag: Wat kost een studerend kind gemiddeld per jaar? Thuiswonend: 7.500 euro, uitwonend: 14.880 euro.

Wat kun je als ouder of begeleider doen?

Of je studerende kind thuis woont of niet, bepaalt dus voor een groot deel hoe hoog de kosten zijn. Het bepaalt ook hoe hoog de bijdrage van ouders/begeleiders zou moeten zijn volgens het rijk. Wanneer je kind op kamers zou gaan, verwacht de overheid namelijk dat je ouderbijdrage ongeveer jaarlijks op 4.068 euro (339 euro per maand) zou moeten zijn. Als je kind nog thuis woont, liggen de kosten lager. Die zijn te vergelijken met hoe het was voordat je kind ging studeren (op de studiekosten na).

Daarnaast is het volgens het Nibud goed om je kind te stimuleren zoveel mogelijk zelf te betalen, of je een bijdrage kunt leveren of niet. Wanneer je kind eigen inkomsten heeft, zorgt dat voor meer financieel besef en uiteindelijk tot meer financiële onafhankelijkheid. Als het goed is kan hij of zij hierdoor later ook goed met geld omgaan.

Het hebben van een bijbaan en dus eigen inkomen is voor jongeren vaak de beste manier om (een deel van) de lasten te betalen. Maar een studentenloon is vaak niet voldoende (zeker niet als je kind wil sparen), en het is voor studenten verstandig om wekelijks niet meer dat 12 tot 15 uur te werken – anders kan de studie eronder lijden. Kun je als ouder zijnde een bijdrage leveren, denk er dan over na hoe je dat wilt doen. Dat kan bijvoorbeeld door het collegegeld te betalen, de boeken of een (maandelijkse) bijdrage te leveren aan de boodschappen. Hoe je dat doet (en hoe hoog je gift precies is) is natuurlijk helemaal aan jou.

Toch is de een ouderbijdrage van 339 per maand voor sommige ouders een flinke smak geld. Voor de kinderen van ouders die dat niet kunnen betalen is er een aanvullende beurs op de studiefinanciering. Goed om te weten: onlangs is er een voorstel gedaan waarbij kinderen waarvan het gezamenlijk inkomen van de ouders niet hoger is dan 70.000 euro recht hebben op een aanvullende beurs op de studiefinanciering. Dat zou kunnen oplopen tot 401,30 euro per maand.

Dan is er gelukkig nog de studiefinanciering die vanaf 2023 weer bestaat uit een basisbeurs in plaats van een lening. Daarnaast is er dus een aanvullende beurs en een ov kaart voor studenten. Dit wordt geregeld door de DUO. De basisbeurs is afhankelijk van of je kind thuis of op kamers woont. Meer over de basisbeurs en studiefinanciering vind je hier.

Een studerend kind

Nu je een antwoord hebt op de vraag: wat kost een studerend kind? ben je hopelijk niet te erg geschrokken door de soms hoge bedragen. Gelukkig is de basisbeurs weer terug. Want studeren is nog steeds een recht en zou geen voorrecht moeten zijn. Daarom is het goed om te weten wat je als ouders kunt doen en hoe je je kind(eren) zo goed mogelijk kun helpen.