Studiekeuzestress: waar komt het vandaan en hoe verminder je het?

Studiekeuze is belangrijk maar kan stress opleveren

Even vooropgesteld: je studiekeuze ís belangrijk. De komende jaren gaat jouw keuze namelijk je leven bepalen. Van de studentenstad waar je misschien gaat wonen, tot de nieuwe vrienden die je gaat maken. Maar soms lijkt het alsof je persoonlijke omgeving (familie of vrienden) meer met je keuze bezig is dan jijzelf.

Teveel keuzeopties

Sommige mensen hebben het geluk dat ze al vanaf hun derde weten wat ze willen worden. Maar waarschijnlijk behoor jij niet tot die groep, anders las je dit artikel waarschijnlijk niet. 😉 Soms lijkt het alsof je door de bomen het bos niet meer ziet. In dat geval is het tijd om voor jezelf te ontdekken wat jij belangrijk vindt in een opleiding.

Oftewel: je stelt criteria op: een wensen- en eisenlijstje waaraan je studie volgens jou moet voldoen. Je studie moet immers bij jou als persoon passen, niet andersom. Een paar vragen die je nu aan jezelf kunt stellen zijn:

• Hoe leer ik het liefst? Ben je -bijvoorbeeld- een echte praktijkstudent of studeer jij graag zelfstandig? Hier kun je veel uit afleiden, zoals je opleidingsvorm: mbo, hbo of wo.
• Welke vakken vind ik leuk/waar ben ik goed in? Vaak kun je nu zien waar jouw passies liggen, en daar een studie op selecteren. Kijk hierbij ook naar je hobbies.
• Een andere manier om je keuzestress te verminderen is door een of meerdere studiekeuzetests te doen. Hier komen vaak verrassende suggesties uit, waar je misschien nog niet aan gedacht had.
  
  

Wie ben je eigenlijk?

Een belangrijke oorzaak van studiekeuzestress heeft alles te maken met ontdekken wie jij nu echt bent. In verschillende onderzoeken is aangetoond dat de definitieve ontwikkeling van de hersenen van mensen pas is afgerond rond het 24ste of 25ste levensjaar. Dus het is eigenlijk helemaal niet erg als jij nog niet helemaal weet welke studie je wilt gaan volgen.

Oplossing: zet je studiekeuze in perspectief.
Je keuze gaat -in tegenstelling tot wat vaak gezegd wordt- niet je hele leven bepalen, maar wel tenminste voor de komende vier à vijf jaar. Daarna veranderen veel mensen weer van koers. Maak je dus niet al te druk.

Iets kiezen wat niet bij jou past

Vaak zijn er een hele hoop mensen om je heen die een bepaald beeld van jou als persoon hebben. Daarbij hoort een studie waarvan ze denken dat die perfect voor jou is. Natuurlijk hoef je jouw persoonlijke omgeving niet te negeren, maar het is belangrijk dat je nu dicht bij jezelf blijft. Uiteindelijk ben je degene die happy moet zijn met je studie.

Oplossing: Weeg in je uiteindelijke keuze mee wat jij nu belangrijk vindt, en waar jij blij van wordt. Je hoeft echt nog niet te weten of jij je huidige keuze over dertig jaar nog steeds de beste vindt. Na je bachelor of mbo-opleiding kun jij altijd nog een andere richting of specialisatie kiezen.

Keuze voor jezelf houden

Studiekeuze stress kan ook komen doordat je teveel in jezelf opkropt. Dat los je op door je studiekeuzeproces bespreekbaar te maken. Worstel je met stress? Een oudere broer, zus, neef, nicht of vriend(in) die al een studie gekozen heeft kan je vaak weer met beide benen op de grond zetten.

Daarnaast kun je ook je keuzeproces bespreekbaar maken. Vaak brengen de mensen die je goed kennen je tot nieuwe inzichten of hebben zij handige tips over het kiezen van een studie.

Niet naar open dagen gaan

Een goede voorbereiding is het halve werk, en neemt veel stress weg. Door een klein beetje research te doen voordat je naar een open dag gaat, zorg je ervoor dat je zoveel mogelijk te weten komt.

Oplossing: Bedenk van tevoren wat je te weten wilt komen. Stel een vragenlijstje op om meer te weten te komen.

Blind staren op één optie

Sommige studies zijn zeer populair, waardoor niet iedereen deze zomaar kan volgen. Ook kan het zo zijn dat je tijdens je studiekeuzeproces erachter komt dat jouw droomstudie het toch nèt niet is. Zorg voor deze situatie dus dat je een plan B (of eventueel C) achter de hand hebt.

Oplossing: Het is altijd goed om een plan B of C te hebben wanneer je eerste studiekeuze niet doorgaat. Dat kan dezelfde studie aan een andere onderwijsinstelling zijn, of een totaal andere opleiding, misschien wel in het buitenland.

Nog even niet kiezen? Neem een tussenjaar

Wil of kan jij nog even niet kiezen tussen alle verschillende studies? No worries: een tussenjaar kan heel nuttig zijn. Eventjes een jaartje geen studiekeuzestress en doen waar je zelf zin in hebt. Blijf je thuis en ga je werken? Of trek je de wijde wereld in? Tijdens een tussenjaar kom je erachter wie jij als persoon bent.

Oplossing: Door een tussenjaar te nemen, pak je even rust en tijd voor jezelf. En dit is soms precies wat je nodig hebt om een goede studiekeuze te maken.

Het maken van een studiekeuze kan wat stress opleveren, maar wanneer je er op tijd mee begint, zul je merken dat het best wel meevalt. Zie het als een zoektocht naar jezelf: wie ben ik, wat wil ik en wat vind ik belangrijk in een studie? Als je het zo bekijkt, kan het eigenlijk best wel leuk zijn.