‘Universiteit is het hoogst haalbare', en vier andere clichés over opleidingen

min. lezen
universiteit-hoogst-haalbare-andere-cliches

Mooi, daar sta je straks, met je havo- of vwo-diploma. En dan? Met een vwo-diploma ga je naar de universiteit, met een havo-diploma naar het hbo. Toch? Nee dus, zo vanzelfsprekend is dat niet! Er zijn genoeg andere manieren om je doelen te bereiken.

Ze is zelf verbonden aan een universiteit (de WUR, Wageningen University & Research) en gaf les op het hbo én de universiteit. Als oudervoorlichter helpt Hermien Miltenburg studenten en ouders bij het maken van een studiekeuze, onder meer op het blog Studiekeuzekind.

Ze zou graag zien dat scholieren en ouders minder vaak kiezen op basis van ‘beeldvorming’, en vaker voor een opleiding die écht bij hun persoonlijkheid en interesses past. Daarom: vijf clichés ontkracht.

Cliché 1: ‘De universiteit is het hoogst haalbare’

Het is een hardnekkig misverstand, zegt Hermien Miltenburg, dat je het pas hebt ‘gemaakt’ als je naar de universiteit gaat. Voor veel scholieren is de universiteit helemaal niet de beste optie. Want behalve de leervaardigheden en motivatie waarover je moet beschikken, kan het zomaar dat een hbo-opleiding beter bij je past. 

Hermien: ,,Bij een voorlichtingsavond voor ouders in Arnhem had ik een keer een hbo- en wo-student bij me. Tijdens onze presentatie viel de techniek in één klap compleet uit. En wat gebeurde er? De wo-student analyseerde hoe het nou kon dat de techniek was uitgevallen, terwijl de hbo-student heel praktisch dacht en direct alle snoertjes controleerde. Dat vond ik zo typisch, maar ook passend: simpel gezegd ben je op de universiteit meer theoretisch bezig, op het hbo meer praktisch. Als je een vervolgopleiding zoekt, moet je dus eerst nagaan wat voor student je eigenlijk bent.’’

HBO vs WO [+video]
HBO vs WO [+video]

De verschillen tussen HBO en Universiteit

Het imago dat je op de universiteit alleen maar moet luisteren en dag na dag in eindeloze hoorcolleges belandt, is achterhaald."

Hermien Miltenburg, oudervoorlichter Wageningen University & Research

hermien-miltenburg

Cliché 2: Via je hbo-propedeuse kun je makkelijk overstappen naar de universiteit

Bijna alle studies kun je doen op hbo-niveau én op de universiteit. Om toegelaten te worden op de universiteit, moet je een vwo-diploma hebben. Voor havo-scholieren die toch naar de universiteit willen, is er een bekende omleiding: je gaat eerst naar een hbo. Daar kun je (meestal in één jaar) je propedeuse halen.

En met je hbo-propedeuse – in de volksmond je ‘Pee’ - word je wél toegelaten tot de universiteit (hoewel je in veel gevallen ook aanvullende vwo-certificaten moet halen). Hermien keurt die route niet bij voorbaat af, maar wijst wel op de praktijk: ,,Veel studenten die zo’n studieroute kiezen, haken af op de universiteit. Ze vinden de leerstof te pittig - op een universiteit word je immers in de eerste plaats opgeleid als wetenschapper - of beschikken niet over genoeg discipline.

Cliché 3: De universiteit is niks voor me, met al die hoorcolleges van drie uur

Het imago dat je op de universiteit alleen maar moet luisteren en dag na dag in hoorcolleges belandt, is achterhaald, zegt Hermien. ,,Het klopt dat op de universiteit meer aandacht is voor informatieoverdracht. Maar op veel universiteiten krijg je ook colleges in kleinere groepen en zijn er doe-opdrachten in werkgroepen. Neem bijvoorbeeld Maastricht University en de technische universiteiten van Twente, Eindhoven, Wageningen en Delft: daar is veel aandacht voor probleemgestuurd onderwijs (PGO). Daar werk je in kleine onderwijsgroepen aan vraagstukken uit de praktijk.’’

Cliché 4: Het is zonde om met je vwo-diploma naar het hbo te gaan

Er zijn wetenschappers die na een glanzende studieloopbaan op de universiteit ontdekken dat ze veel gelukkiger worden als meubelmaker of kok dan als wetenschapper. En dat ze dus beter direct een beroep op het mbo hadden kunnen leren. Datzelfde kan gelden voor huidige vwo-scholieren die misschien heel makkelijk leren, maar al weten dat ze liever met hun handen werken. Onder druk van ouders, andere scholieren of gewoonte (‘iedereen doet dat nou eenmaal’) kiest een vwo-scholier soms op de automatische piloot toch maar voor het wetenschappelijk onderwijs. Jammer, vindt Hermien. ,,Ook met een hbo of mbo-diploma ligt de wereld voor je open.”

Lees ook eens dit artikel over verschillen hbo en wo.

Verschillen mbo en hbo

De verschillen tussen mbo en hbo zijn soms minder zwart-wit dan ze lijken. Toch kun je in grote lijnen wel aanwijzen hoe de opleidingen uiteenlopen.

Mbo, middelbaar beroepsonderwijs:
- Veel nadruk op ‘doen’
- Veel uitleg en begeleiding bij studeren
- Stages met veel begeleiding

Hbo, hoger beroepsonderwijs:
- ‘Denken en doen’: analyseren, problemen oplossen
- Grotere zelfstandigheid bij studeren
- Vooral na eerste fase: hoger tempo van behandeling lesstof
- Stages met meer eigen verantwoordelijkheid

Cliché 5: Je studiekeuze voor hbo óf universiteit bepaalt je toekomst

Heb je gekozen voor een hbo of universiteit en kom je er onderweg achter dat je toch niet de juiste keuze hebt gemaakt? Welkom bij de club: per jaar zijn er duizenden studieswitchers en studiestapelaars. Lees bijvoorbeeld het verhaal van Esmee Smit, die een lange weg aflegde voor ze via universiteit en hbo ontdekte wat nou het beste bij haar paste. De boodschap: denk niet te krampachtig. Je bent nog jong, en of je nu een hbo- of universitaire studie hebt gekozen, je kunt altijd nog een andere (zij)weg nemen. Misschien ter geruststelling: de meeste werkenden komen uiteindelijk niét terecht in een beroep dat logisch volgt uit je studie.

Verschillen hbo en universiteit

Bekijk hier de verschillen tussen hbo en wo

Hoger beroepsonderwijs (hbo)
- Hbo
- Leren voor een beroep
- Praktijkgericht
- Vaak les in groepen
- Veel verschillende vakken
- Toepassen van bestaande kennis
- Veel contacturen
- Meer begeleiding en controle
- Gemiddelde afronding 4,5 jaar

Wetenschappelijk onderwijs (wo)
- Universiteit
- Leren onderzoek te doen
- Onderzoeksgericht (veel theorie)
- Vaak les in collegezalen
- Minder vakken, meer verdieping
- Ontwikkelen van nieuwe kennis
- Veel zelfstudie, minder contacturen

Placeholder cta

Simpel in je inbox

Studiekeuzelab helpt je een studie kiezen.