Rente studieschuld gaat omhoog. Wat betekent dit voor jou?

min. lezen
Rente lening omhoog

Er is van alles veranderd: van het einde van de corona pandemie, tot de oorlog in Oekraïne en de torenhoge inflatie. In januari 2023 is er nog iets veranderd: (oud) studenten zijn rente gaan betalen over hun studieschuld. Over dat laatste gaan we het hebben. Hoe hoog is die rente, voor wie geldt dat en wat betekent het?

Rente studieschuld

Jarenlang gold de studielening als de goedkoopste lening die je aan kon gaan. De rente stond namelijk heel lang op 0,0 procent. Vanaf januari 2023 is daar verandering in gekomen. Dat heeft er o.a. mee te maken dat de rente op Nederlandse staatsobligaties zijn gestegen. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft samen met de DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) aangegeven dat de rente op de studieschuld moest worden verhoogd.

De rentepercentages hangen af van een aantal zaken, zoals het stelsel (oude stelsel of leenstelsel) en de periode waarin je hebt gestudeerd. Daarnaast is ook het niveau van je studie van belang. Voor studenten in het hoger onderwijs (hbo en universitair) die onder het leenstelsel vallen wordt dat 0,46 procent. Voor mbo studenten en hbo of universitair oud studenten die onder het oude stelsel vallen wordt de rente 1,78 procent – iets hoger dus dan die 0,46 procent.

Dat de rente zo lang op 0 procent lag, kwam doordat de rente in het algemeen heel erg laag was. Door de huidige inflatie - zelf merk je vast ook dat bepaalde zaken duurder worden - is er een rentestijging, en daarmee stijgt ook de rente op studieleningen.

Waarom betalen studenten met een mbo opleiding meer dan hbo en wo studenten?

Dit is je waarschijnlijk al opgevallen, maar mbo studenten gaan een hogere rente betalen op hun studieschuld. Dat verdient uitleg, want dit klinkt niet alleen vreemd, dat is het ook.

Toen de basisbeurs in 2015 werd afgeschaft, is ook besloten dat mbo'ers een hoger percentage aan rente zouden moeten betalen. Dat komt omdat mbo'ers ook na 2015 recht op een basisbeurs hadden, terwijl hbo'ers en wo'ers dat niet meer hadden. Als een soort tegenprestatie moesten mbo'ers een hogere rente betalen over de lening die zij zouden opnemen. Dit is nu pas merkbaar omdat de rentes nu pas aanzienlijk stijgen.

Hoe werkt het terugbetalen?

Nadat je klaar bent met je studie hoef je nog niet direct je studieschuld te gaan aflossen. De eerste dag in het volgend jaar nadat je studiefinanciering stopt start je aanloopfase. Vanaf dat moment hoef je twee jaar niet af te lossen. Dit heeft met je financiële positie als pas afgestudeerde te maken. Na die twee jaar start je met aflossen. Dit bedrag bestaat uit een deel aflossing en de rente studieschuld.

Je schuld terugbetalen doe je maandelijks. DUO stelt dit maandbedrag vast. Val je in het oude stelsel of heb je een studieschuld als mbo'er, dan heb je 15 jaar de tijd om je studieschuld af te lossen. Val je onder het leenstelsel? Dan heb je 20 jaar langer de tijd, namelijk 35 jaar. Dit heeft er mee te maken dat de totale schuld van leenstelsel studenten vaak hoger ligt.

Voor wie?

Niet iedereen heeft meteen last van deze rentestijging. Voor studenten die nu studeren geldt dat helaas wel, want voor hen wordt ieder jaar een nieuw percentage berekend en zij moeten er vanaf januari 2023 dus aan geloven. Maar voor oud-studenten werkt het anders.

Rentevaste periode

Voor deze groep ligt de rente op een studielening voor vijf jaar vast. Als je in januari 2023 nog in die rentevaste periode zit, heb je hier (nog) niet mee te maken en betaal je 0 procent. Maar als die periode voor jou komende januari afloopt, krijg je er wel mee te maken.

Hoeveel rente ga ik betalen?

Voorbeeld: jij studeert in juni 2023 af. In januari 2024 start je aanloopfase, deze duurt 2 jaar. Vanaf januari 2026 start je aflosperiode. De DUO bepaalt dan de rentevaste periode, deze duurt vijf jaar. Laten we er even vanuit gaan dat dit hetzelfde rentepercentage is (0,46 procent). Stel jij hebt een studieschuld van 10.000 euro. De rente die je over 10.000 betaalt is dan 46 euro, dit is ongeveer 4 euro per maand. Na die periode start een nieuwe rentevaste periode en deze duurt opnieuw vijf jaar.

Stel dit rentepercentage is 2 procent. Dan betaal je geen 46 euro per jaar, maar 200 euro per jaar. Dat scheelt dus behoorlijk per jaar. En het is best realistisch dat het rentepercentage de komende jaren gaat oplopen.

Een klein lichtpuntje: hoeveel je gaat aflossen, is ook weer afhankelijk van hoeveel je verdient. Zoals altijd geldt: hoe meer je verdient, hoe meer je aflost. Zeker nu de rentes stijgen is het verstandig dat je die vervelende studieschuld aflost. En het liefst zo snel mogelijk.

Landelijke Studentenvakbond en Interstedelijk Studenten Overleg

Partijen zoals de LSVb en het ISO zijn niet blij met het feit dat (oud) studenten een rentepercentage betalen over hun studieschuld. ISO geeft aan dat zij zich grote zorgen maken over oplopende totale studieschuld en de gevolgen die dit gaat hebben voor de financiële positie van (afgestudeerde) studenten. De LSVb maakt zich zorgen of het afgestudeerden straks nog wel lukt om deze lening terug te betalen. Zij hebbe hier een interessant artikel over geschreven met o.a. ook meer informatie over de basisbeurs en aanvullende beurs.

Placeholder cta

Simpel in je inbox

Studiekeuzelab helpt je een studie kiezen.