Waar vind ik betrouwbare nieuwsbronnen op social media?

Om goed te begrijpen waarom er zoveel nepnieuws de wereld in geslingerd wordt is het belangrijk om even (heel kort) uit te leggen hoe social media werkt.

Waarschijnlijk heb je wel eens gehoord van een algoritme. Maar wat is dit precies? Eigenlijk is een algoritme een programmaatje dat aan de hand van jouw surfgedrag bepaalt wat jij -waarschijnlijk- interessant of leuk vindt. Kijk je graag kattenfilmpjes op Youtube? Dan zal het algoritme jou in het vervolg veel kattenfilmpjes laten zien. Zo werkt het op alle social mediaplatformen.

Misschien vraag je je af waarom dit zo is. Ook daar is het antwoord vrij simpel op: om je aandacht zo lang mogelijk vast te houden, en tussendoor -een tikkeltje sneaky- advertenties te tonen. Dus eigenlijk komt het hierop neer: je algoritme voorspelt wat jij wilt zien, waardoor je meer en meer van hetzelfde te zien krijgt. Wilde complottheorieën en sensationele nepberichten doen het op dit gebied heel goed. Dus als jij daar een paar keer op geklikt hebt, zul je hier soms alleen maar meer van zien.

Tip 2: trap niet in clickbait

Een belangrijke reden waarom er zoveel nepberichten op internet staan is om geld te verdienen. Dat werkt zo: door advertenties op websites te plaatsen, verdienen de makers van de site geld. Hoe meer mensen op een (nep)nieuwsbericht klikken, hoe meer geld dus. En ook hier geldt: hoe sensationeler, hoe beter. Zo werk je als lezer onbewust mee met het verdienmodel van deze websites.

Tip 3: Check de feiten, de toon en het doel van het bericht

Twijfel je nog steeds of een bericht wel echt is? Dan is het tijd om op onderzoek uit te gaan. Hiervoor zijn een paar dingen belangrijk. Deze zijn:

• De feiten en bronnen die genoemd worden. Klinkt het allemaal te mooi of te sensationeel om waar te zijn? Dan is het dat vaak ook. In een betrouwbaar bericht staat ook vaak een bronvermelding, vaak met link: zo kun je controleren waar het bericht precies vandaan komt.
  
  
• Nepberichten gebruiken vaak een nepbron die niet of nauwelijks via google te vinden is. Om op te zoeken of een bericht echt is, kun je ook google gebruiken. Je kunt ook meerdere (erkende) media checken. Als zij hetzelfde zeggen, kun je ervan uitgaan dat het waar is.
  
  
• De toon van het bericht. Een nepnieuwsbericht heeft vaak een bepaalde toon en wil een emotie bij je uitlokken. Ook zijn schreeuwerige titels als LET OP! BREAKING NEWS! vaak een teken dat je met een nepbericht te maken hebt.
  
  
• Kloppen de foto’s? Om een bericht aantrekkelijker te maken, worden er vaak afbeeldingen of video’s gebruikt. Maar vaak zijn dit niet de juiste foto’s. Gelukkig kun je dit ook checken: met Google Images of de zoekmachine van Tineye kijk je eenvoudig waar een foto oorspronkelijk vandaan komt.

Doe de test!

Soms is het lastig om echt en nepnieuws te onderscheiden, maar als je bovenstaande tips in je achterhoofd houdt zal het in veel gevallen easy, peasy, lemon squeezy zijn. Om écht een (her)kenner van nepnieuws te worden kun je op de website isdatechtzo.nl terecht. Hier vind je alles wat je moet weten over het internet, clickbait en nepnieuws.

Ook kun je hier een test doen waarin je echte nieuwsberichten van fakenews moet gaan onderscheiden. Zo kom jij op een leuke manier meer te weten over het herkennen van goede nieuwsbronnen op social media.