Je studiekeuze laten bepalen door AI?

min. lezen
Je-studiekeuze-laten-bepalen-door-AI-1076x715

Verandert AI je studiekeuze? Wordt studeren makkelijker omdat ChatGPT je altijd een handje kan helpen? Of wordt een diploma juist minder ‘waard’ door al die digitale assistentie? Studiekeuze- en loopbaancoach Heidi Rooijakkers en AI-student Asuka Banga (27) vertellen over hun ervaringen.

Het leven leek vrij overzichtelijk toen Asuka Banga (27) in 2022 aan haar Engelstalige opleiding Cognitive Science and Artificial Intelligence aan de Universiteit van Tilburg begon. Diploma halen en daarna zoeken naar een leuke baan, die ze zou kunnen combineren met haar andere passie, reizen. En reizen kán Asuka, want na het behalen van haar vwo-diploma in 2017 nam ze al ‘een tussenjaar’, dat zo goed beviel dat het ‘vijf tussenjaartjes’ werden. Die vijf tussenjaren vulde duikgids Asuka (‘mijn moeder is Japanse’) onder meer met het geven van duiktrainingen in Azië. 

Eenmaal terug op Nederlandse bodem haalde ze haar bachelor, cum laude zelfs, maar dit voorjaar merkte Asuka dat zo’n opleiding geen garantie is voor een uitdagende functie. „Het bleek best lastig om een baan te vinden, ook omdat we tijdens de opleiding geen stage deden of iets praktisch in de industrie.’’

Die ontnuchterende constatering, ook bij haar studiegenoten, deed Asuka besluiten om zich dit collegejaar onder te dompelen in een master ‘Creative Intelligence and Technology’ in Leiden. "De opleiding die ik nu doe, is meer een mix van technologie en creativiteit. Dat zoeken naar creatieve oplossingen spreekt me erg aan. Opvallend is ook dat mijn studiegenoten uit heel verschillende hoeken komen, de een heeft Engelse literatuur gedaan, de ander komt van de kunstacademie. Dat is heel gezellig en zorgt ook voor heel verschillende invalshoeken.’’

"De opleiding die ik nu doe, is meer een mix van technologie en creativiteit. Dat zoeken naar creatieve oplossingen spreekt me erg aan."

Asuka Banga, student

asuka-banga

Menselijke context

En die baan daarna? Dat is nog even afwachten. Niet alleen omdat AI en de wereld snel veranderen (‘deze opleiding heette vorig jaar nog Media Technology’), maar ook omdat Asuka weet dat haar ideeën en inzichten kunnen veranderen . "Misschien ga ik na deze master wel een PhD doen. Ik heb begrepen dat nu ongeveer de helft van de studenten die route kiest.’’ Asuka is niet bang dat AI haar master straks minder waard maakt, of nog erger, dat de AI-praktijk haar kennis inhaalt. "Juist omdat er zoveel nadruk ligt op de creatieve toepassingen en de menselijke context.’’

Andere keuzes

Studiekeuzecoach Heidi Rooijakkers, binnenkort actief als ‘speedsessiecoach’ op Studiekeuzebeurs Midden, ziet nog geen hordes studenten andere keuzes maken door de snelle opmars van AI. "In mijn eigen praktijk merk ik er weinig van dat studenten andere studies kiezen dan voor de opkomst van AI. Ook van collega-studiekeuzecoaches hoor ik dit niet. Wel weet ik bijvoorbeeld dat de hbo-opleiding ICT fors minder aanmeldingen krijgt.’’

Dat laatste zou een serieuze trend kunnen worden. Rooijakkers: "Ik kan me voorstellen dat studies die opleiden voor beroepen en bijbehorende werkzaamheden die in de nabije toekomst gemakkelijk door AI kunnen worden uitgevoerd, zoals programmeren bij een ICT-opleiding, minder aantrekkelijk worden voor studenten. In die zin zou je kunnen zeggen dat de toegevoegde waarde van die studies afneemt. Dit kan ook gelden voor vertaalopleidingen, communicatie- en marketingopleidingen of boekhoudopleidingen.’’

Gaan-robots-jouw-baan-overnemen-website-header-1076x715
Help! Neemt een robot mijn droombaan over?

Deze beroepen staan op de tocht door AI.

Kritisch denken

Daarnaast zijn er ook opleidingen die waarschijnlijk nauwelijks worden geraakt door AI. Rooijakkers: "Studies die gericht zijn op het ontwikkelen van vaardigheden die niet gemakkelijk door AI vervangen kunnen worden, blijven misschien wat langer aantrekkelijk. Denk aan vaardigheden als empathie en menselijke interactie, kritisch denken en creativiteit.’’

Ook door die laatste opmerking maakt Asuka zich geen zorgen. Bovendien zit je met een AI-opleiding nu juist in het oog van de storm, weet Asuka. "Inmiddels hebben alle grote universiteiten een AI-opleiding.’’

"Studies die gericht zijn op het ontwikkelen van vaardigheden die niet gemakkelijk door AI vervangen kunnen worden, blijven misschien wat langer aantrekkelijk. Denk aan vaardigheden als empathie en menselijke interactie, kritisch denken en creativiteit.’’

Heidi Rooijakkers, Studiekeuzecoach

Dat je bij wijze van spreken vandaag nog niet weet hoe je opleiding er morgen uitziet, heeft ook iets spannends. Terwijl (hoge)scholen en universiteiten nog volop worstelen met de vraag of studenten AI ‘mogen’ gebruiken, is de praktijk al verder. Studiekeuzecoach Heidi Rooijakkers: "Vrijwel alle jongeren gebruiken AI. En dan hoor ik ze nu nog vooral praten over ChatGPT. Ze gaan er eigenlijk vanuit dat ze dit ook gewoon tijdens hun vervolgopleiding kunnen blijven gebruiken.’’

Anders studeren

Of studeren ook makkelijker wordt door AI is nog de vraag: scholen zijn volop bezig met het ontwikkelen van nieuwe, creatieve opdrachten die je niet zomaar met artificiële intelligentie kunt oplossen. Maar studeren wordt zeker anders. Rooijakkers: "Het is bekend dat veel studenten AI gebruiken voor het schrijven van papers en dergelijke. Ook kan het hen helpen bij het studeren, bijvoorbeeld met het maken van samenvattingen, het voorbereiden van opdrachten, het leggen van verbanden of het vinden van bronnen. Dus in die zin zou ik wel durven beweren dat studeren gemakkelijker wordt door AI. Deze voordelen gelden meer voor sommige alfa- of gammastudies dan voor bètastudies, dus dan worden in verhouding bepaalde studies misschien gemakkelijker dan andere.” 

Masterkeuze

En het maken van je studiekeuze, wordt die ook makkelijker door het gebruik van AI? Volgens studiekeuzecoach Rooijakkers kan de inzet van AI zeker helpen. "Zo heb ik laatst voor een masterkeuze voor een student met een afgeronde bachelor geneeskunde met behulp van ChatGPT een overzicht gemaakt van mogelijke masters na die bachelor. En ik gebruik AI ook wel voor het vinden van specifieke opleidingen die goed bij een bepaalde jongere passen en het vergelijken van twee of drie specifieke opleidingen.’’

De ultieme vorm van AI-studiekeuze lijkt wellicht: je vakkenpakket en je hobby’s/interesses in een AI-prompt tikken en vragen om de drie beste opleidingen die daarbij passen. Zo wordt je studiekeuze een eitje, toch? Dat laatste is weer niet zo’n goed plan, vindt ook studiekeuzecoach Heidi Rooijakkers. Studiekeuze blijft voorlopig mensenwerk. En AI kent jouw karakter en persoonlijke voorkeuren niet. Nog niet....

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op AD.nl 

Placeholder cta

Simpel in je inbox

Studiekeuzelab helpt je een studie kiezen.